Zasłużony dla Miasta Lubartowa

NIEZALEŻNY SAMORZĄDNY ZWIĄZEK ZAWODOWY„SOLIDARNOŚĆ” ZIEMI LUBARTOWSKIEJ

25 lat temu, w lipcu na Lubelszczyźnie, a w sierpniu na Wybrzeżu, tysiące
a później miliony Polaków przełamały strach i upomniały się o swoją wolność
i godność. Powstał pierwszy niezależny od władz komunistycznych związek zawodowy, który przyjął nazwę NSZZ „Solidarność”. Polacy dobrze odczytali słowa naszego Papieża Rodaka – Jana Pawła II i bez gwałtownej rewolucji, bez rozlewu krwi i działań zbrojnych zaczęli odnawiać oblicze polskiej ziemi. Bez zrywu solidarnościowego trudne do przewidzenia byłyby też losy krajów Europy Środkowej i Wschodniej. Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność” był nadzieją wielu milionów Polaków, ze wszystkich grup zawodowych, zamieszkujących całą Polskę. Był nie tylko związkiem zawodowym ale przede wszystkim obywatelskim ruchem społecznym niosącym prawdziwą wolność, przywracającym szacunek dla drugiego człowieka, dającym ochronę słabszym i prześladowanym.
Pomimo brutalnie wprowadzonego, z pogwałceniem wszelkich norm demokratycznych, stanu wojennego i powstrzymania na długie lata praw społecznych i politycznych, idea „Solidarności” przetrwała. Przetrwała dzięki ofiarności i poświęceniu wielu, często bezimiennych działaczy.
Pod koniec lat 80-tych nastąpił powrót do zapoczątkowanych w lecie 1980 roku zmian. Społeczeństwo polskie nie zapomniało o „Solidarności”. Ponownie został zalegalizowany związek, który do tego czasu, przez prawie 10 lat, pomimo szykan, represji i więzień ze strony władz, prowadził nieustannie podziemną działalność. Dzięki niemu zaczęto tworzyć Komitety Obywatelskie, które odniosły zwycięstwo, przyczyniając się do budowania podstaw obywatelskiego społeczeństwa i suwerennego państwa.
Nadając tytuł honorowy „Zasłużony dla Miasta Lubartowa” NSZZ „Solidarność” Ziemi Lubartowskiej oddajemy dziś hołd wszystkim żyjącym i nieżyjącym członkom, działaczom i współpracownikom Oddziału Związku i Komitetu Obywatelskiego, którzy w Lubartowie i na całej Ziemi Lubartowskiej, w okresie 25-lecia prowadzili do triumfu prawdy i zwycięstwa niepodległości.
Społeczeństwo Miasta i całej Ziemi Lubartowskiej ma prawo i obowiązek pamiętać komu zawdzięczamy wolność Polski i naszej „małej ojczyzny”.

LUBARTOWSKIE TOWARZYSTWO REGIONALNE

Jesienią bieżącego roku przypada 50-lecie nieprzerwanej działalności Lubartowskiego Towarzystwa Regionalnego Na przestrzeni tych 50 lat Towarzystwo dobrze zaznaczyło się w pamięci Lubartowian. Ma też swój wymierny udział w promocji Lubartowa i ziemi lubartowskiej. Na bazie zbiorów Towarzystwa postało Muzeum Regionalne. Z inicjatywy LTR ustanowiono herb i hymn Miasta Lubartowa. Wydano 4 medale pamiątkowe, 15 tomów „Lubartów i Ziemia Lubartowska”, promowano miejscowych poetów i twórców, organizowano spotkania rodaków z kraju i zagranicy pod hasłem „Moje więzi z Lubartowem”, a także wystawy, sympozja naukowe
 Lubartowskie Towarzystwo Regionalne istnieje od 11 września 1955 r. Powstało z inicjatywy lubartowskiej inteligencji, głównie nauczycieli, w nawiązaniu do międzywojennej działalności Polskiego Towarzystwa Miłośników Sztuki w Lubartowie, którego podstawowym celem było: “usunięcie piętna i następstw długiej niewoli poprzez utworzenie ośrodka kulturalno – oświatowego”. Złączenie z poprzednikami tym samym celem, utworzyli Koło Miłośników Historii Oddziału Polskiego Towarzystwa Historycznego w Lublinie, rozszerzając o cele wychowawcze: “Umiłowanie i poznanie rodzinnych stron powiązane z umiłowaniem całej Ojczyzny”. W korespondencji z 8 sierpnia 1957 roku do Wandy Śliwiny (działaczki PTMS, zamieszkałej wówczas we Wrocławiu) lubartowscy regionaliści pisali: “Zapalony znicz życia kulturalnego przez Wasz zespół jeszcze w 1918 roku będziemy podtrzymywać nadal, niech płonie jasnym światłem i ukazuje piękno ziemi Lubartowskiej  w przeszłości i teraźniejszości.
Po trzech latach działalności Koło Miłośników Historii przekształciło się w samodzielne Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Lubartowskiej, zatwierdzając statut i wybierając Zarząd na walnym zgromadzeniu członków w dniu 15 czerwca 1958 roku. W tej formule SMZL prowadziło działalność do 21 maja 1977 roku, kiedy to nadzwyczajne walne zgromadzenie uchwaliło zmianę nazwy i statutu – przyjęto nazwę Lubartowskie Towarzystwo regionalne. Cele pozostały bez zmian. Nowa nazwa spowodowana była potrzeba dostosowania się Towarzystwa do wprowadzonego w 1975 roku innego podziału administracyjnego państwa.
Lubartowskie Towarzystwo Regionalne od początku swego istnienia do chwili obecnej działalność na terenie miasta Lubartowa i powiatu lubartowskiego prowadzi całkowicie społecznie  i bezinteresownie. Będąc kontynuatorem działalności poprzedników, z troską pielęgnuje tradycję, upowszechnia historię, dokumentuje teraźniejszość . Do najważniejszych i trwałych osiągnięć lubartowskich regionalistów należy zaliczyć:
1.Zapoczątkowanie gromadzenia wytworów sztuki ludowej, pamiątek dokumentów i innych cennych eksponatów o wartości historycznej.
2.Zorganizowanie i uroczyste otwarcie w dniu 17 października 1970 r. Muzeum Regionalnego w Lubartowie, w zabytkowym dworku przy ul. Kościuszki 28, gdzie mieści się również siedziba Towarzystwa.
3.Upamiętnienie tablicami na budynkach , pobytu w Lubartowie : Klemensa Junoszy Szaniawskiego (ul. Kościuszki3) i Bolesława Prusa (ul. Lubelska 37).
4.Wydanie: piętnastu tomów książki “Lubartów i Ziemia Lubartowska”,  medali pamiątkowych z Piotrem Firlejem i Pawłem Karolem Sanguszką oraz błogosławionym Ojcem Honoratem Koźmińskim, kilku tomików poezji – zasłużonych regionalistów
5.Współudział w wydaniu książki monograficznej zespołu śpiewaczego z Ostrówka i Zespołu Folklorystycznego z Rozkopaczewa
6.Zorganizowanie wspólnie z radami miast i gmin  – sesji popularnonaukowych  nt. dziejów Lubartowa, Kamionki, Ostrowa Lubelskiego, Michowa a także kilku w Lubartowie – głownie dla młodzieży i jej udziałem o tematyce historycznej, regionalnej, oraz popularyzującej zasługi dla miasta: ks. Aleksandra Szulca, Wandy Śliwiny, Józefa Lulka.
7.Zorganizowanie w Lubartowie – wspólnie z Radą i Zarządem miasta dwóch spotkań z zacnymi i społecznie zasłużonymi mieszkańcami oraz dwóch spotkań z Lubartowianami zamieszkałymi w różnych miastach kraju  pn” Moje więźi z Lubartowem”
8.Upowszechnianie historii miasta i ludzi “naszej małej Ojczyzny” poprzez stałą ekspozycję o dziejach miasta oraz systematyczne organizowanie wystaw czasowych w muzeum regionalnym , cykliczne konkursy dla młodzieży szkolnej mające na celu pogłębianie wiedzy o miejscu zamieszkania, cykliczne konkursy dla studentów na parce magisterskie
9.Udział w ważniejszych przedsięwzięciach i wydarzeniach miasta mających na celu jego popularyzację, jak np. Turnieju Miast Lubartów – Wągrowiec, obchodach jubileuszowych 450 – leci Lubartowa, realizacja programu wizyty w Lubartowie  księcia Pawła Karola Sanguszki i jego gości
Ponadto Towarzystwo ma niemały udział w nazewnictwie ulic, wydobyciu z archiwum herbu Lubartowa z nadania królewskiego, który zaczął funkcjonować dopiero od 10 lutego 1993 roku, spopularyzowanie pieśni regionalnej, która przyjęta został również jako pieśń miejska a jej instrumentalna wersja jako hejnał miejski.
10. Wspólne  z  Muzeum regionalnym przyczynienie się do odtworzenia lubartowskich strojów regionalnych dla 14 zespołów ludowych w powiecie, opieka nad tymi zespołami i popularyzacja ich dorobku .
11.Towarzystwo aktualnie liczy 350 członków indywidualnych – miłośników Ziemi Lubartowskiej , również rozrzuconych po całym kraju oraz dziesięć lubartowskich instytucji jako członków zbiorowych.
12.Praca Towarzystwa kieruje zarząd wybierany co cztery lata na zgromadzeniu członków. Przewodniczącymi zarządu byli kolejno: Jan Mangold, Adam Owsikowski, Feliks Wiśniewski, Józef Lulek, Roman Kornacki a od 1992 roku Maria Kozioł.